Kastelen & Vestingsteden

Geplaatst op zondag 23 juni 2002 @ 17:40 , 812 keer bekeken

Het huidige kasteel Ruurlo dateert voor een deel uit de zestiende eeuw, maar het werd al veel eerder gesticht. Voor het eerst wordt het kort na 1300 vermeld als een bezit van de familie Van Roderlo, naar welke familie het kasteel ook vernoemd zal zijn. De naam Ruurlo zou ook 'gerooid bos' kunnen betekenen, want de uitgang 'lo' betekent bos en 'roden' houdt het begrip rooien, het omhakken van bomen dus, in.

Al voor het jaar 1300 komen leden van de familie van Roderlo voor, maar een directe band met het huidige kasteel is dan nog niet te leggen. Een eeuw later is het kasteel Ruurlo in het bezit van de familie Van Holthuizen, omdat Roelof van Roderlo zich ook Roelof van Holthuizen noemt. Kort na 1400 wordt de familie van Heeckeren eigenares van Ruurlo en dan blijft het kasteel met enkele onderbrekingen vijf eeuwen in hun handen.

De familie van Heeckeren behoort tot de oudste geslachten van Nederland. De naam van deze familie is sterk verbonden met de geschiedenis van Gelderland. Uit het overzicht van de verschillende takken van deze familie blijkt dat de familie vele belangrijke huizen in Gelderland hebben bewoond en de verschillende takken daar naar genoemd zijn. Die huizen zijn: Enghuizen, de Cloese, Ruurlo, Kell, Molecaten, de Wiersse, Suideras en het Overijsselse kasteel Twickel. Een overzicht van de verschillende takken van de familie van Heeckeren is opgenomen in het Nederlands Adelsboek.

Het huidige kasteel bestaat uit een samenraapsel van stijlen, omdat er voortdurend aan het kasteel gebouwd werd. In de kelderverdieping bevindt zich nog veel middeleeuws muurwerk. Vrijwel de gehele linkerzijde van kasteel Ruurlo is zestiende eeuws, evenals de grote vierkante toren, die zijn huidige vorm verkreeg in 1572. In het begin van de zeventiende eeuw werd de vrijstaande toren aan de achterzijde gebouwd. De achterzijde ten slotte kreeg aan het einde van negentiende eeuw nieuwe geveltoppen.

Het interieur van kasteel Ruurlo is uiteraard aangepast aan het gebruik door de gemeente als gemeentehuis. Niettemin bevat het kasteel enkele belangrijke onderdelen, die afkomstig zijn uit het huis De Voorst bij Zutphen. Omstreeks 1847 werden deze fragmenten aangekocht op een veiling door de toenmalige eigenaar.

In 1736 verbleef Theodor Anton Freiherr von Neuhoff (1694 - 1756) op kasteel Ruurlo. Hij schijnt verwant te zijn geweest met de familie van Laer en zo belandde hij waarschijnlijk op kasteel Ruurlo. Een Henrietta van Laer was gehuwd met Assueer van Heeckeren, zoon van Jacob Derk van Heeckeren en Heilwich Charlotte van Lynden. Het alliantiewapen van dit echtpaar siert de voorgevel van kasteel Ruurlo. Von Neuhoff schijnt een opgewonden standje te zijn geweest, want er wordt beweerd, dat hij op Ruurlo een knecht doodgeslagen zou hebben.
Von Neuhoff was een Duitse avonturier, die nog enige tijd koning van Corsica is geweest. De Corsicanen waren tegen de overheersing van de toenmalige republiek Genua in opstand gekomen. Met behulp van financiële ondersteuning van de Bei van Tunis werd Von Neuhoff door de Corsicanen in april 1736 als hun koning gekozen. Zij noemden hem Theodor I. Na enige maanden moest hij echter door een vlucht het vege lijf redden. Pogingen om nieuwe geldschieters te vinden mislukten jammerlijk. Bij deze pogingen is hij ook omstreeks 1748 op 't Velde bij Zutphen geweest en daarna verscheen hij op het Onstein bij Vorden. Het Onstein werd, naar men zegt, voor een periode van drie jaar aan deze ex-koning verhuurd, maar kort na zijn komst verdween hij al weer. Hij is in 1756 zo arm als een kerkrat in Londen gestorven. In het museum van kasteel Altena in het Rijnland hangt een afbeelding van hem. Op zijn grafsteen zou gebeiteld staan: "Het lot schonk hem een koninkrijk maar weigerde hem brood".

In 1984 kwam het kasteel in handen van de gemeente Ruurlo, die een uitgebreide restauratie liet uitvoeren. Het huis is thans in gebruik als gemeentehuis en als zodanig toegankelijk. In het fraaie park van Ruurlo werd in 2001 de Orangerie, die kort na de Tweede Wereldoorlog werd afgebroken, herbouwd. Direct erachter verrees een moderne aanbouw, die bestemd is voor horecadoeleinden. Gelukkig is deze aanbouw zo gebouwd, dat ze grotendeels aan het zicht onttrokken wordt door de aanwezige parkbeplanting.


Het kasteel ligt temidden van haar grachten in een prachtig park, dat in Engelse landschapsstijl werd aangelegd en weer grotendeels werd gerestaureerd. Het park is ook geheel omgracht, zodat een wandeling een genoegen is, vooral als de vele rododendrons in het voorjaar in bloei staan. Het park is vrij toegankelijk, zodat kasteel Ruurlo van alle kanten goed bekeken kan worden.

Kasteel Ruurlo ligt juist ten zuiden van het dorp Ruurlo ten zuiden van de spoorlijn in de bocht, links van de weg naar Vorden. Deze weg vormde vroeger de oprijlaan van het dorp naar het Huis Ruurlo.

Bron:

---