Kastelen & Vestingsteden

Geplaatst op zondag 13 juli 2008 @ 00:14 , 2517 keer bekeken

Kasteel Biljoen is één van de oudste kastelen van Nederland. In zijn huidige vorm dateert kasteel Biljoen uit de zeventiende eeuw. Jarenlang werd kasteel Biljoen bewoond door het kinderloze echtpaar Lüps-de Blocq van Scheltinga. In maart 2006 overleed de kasteelvrouwe en in hetzelfde jaar overleed de Heer Lüps. De erfgenamen hebben besloten het kasteel binnenkort te verkopen. Een deel van het huisraad werd inmiddels verkocht via het veilinghuis Christie's in Amsterdam.
Voor het kasteel zal een openbare inschrijving worden gehouden.

Een van de oudere kastelen van Nederland

Kasteel Biljoen is een van de oudere kastelen van Nederland. De eerste vermelding dateert al uit 1076. In een akte is dan sprake van een schenking van de curtis Bruoche (= de Broekerhof) door Hendrik IV aan het kapittel van St. Pieter te Utrecht. Het huis - waarschijnlijk was er nog geen sprake van een echt kasteel - werd gebouwd op de grens van droog en nat: tussen de heuvels van de Veluwezoom en de uiterwaarden van de rivier de IJssel.

Omstreeks 1530 werd de Broekerhof verkocht aan Hendrik de Graaf, die het vrijwel direct doorverkocht aan Karel van Gelre. Deze liet het nieuwe Broekerhof bouwen, gebruik makend van materialen, afkomstig van het verwoeste kasteel Overhagen, dat juist ten zuiden van Biljoen was gelegen. Vanaf dit moment krijgt de Broekerhof de naam van Biljoen. In 1535 wordt het kasteel verkocht aan Roelof van Lennep, een drost en krijgsman, afkomstig uit Middelaar; zijn geslacht heeft het kasteel ongeveer een eeuw lang in bezit gehad.

Alexander, vrijheer van Spaen

In 1661 werd Alexander, vrijheer van Spaen eigenaar van het kasteel. Hij was een telg uit een bekend adellijk geslacht uit het Duitse Kleef. Deze Alexander bezat al gronden in de buurt van Biljoen. In de loop der tijden werden meer gronden aangekocht, waardoor het landgoed Biljoen een grote omvang kreeg.

In 1672, het rampjaar, waarin Franse troepen vele kastelen in de Nederlanden hebben verwoest, nam Lodewijk XIV met zijn generaals, waaronder Turenne, hun intrek in kasteel Biljoen. Heeft Biljoen het aan deze omstandigheden te danken dat het in dat jaar niet een prooi der vlammen werd?

Eén van de belangrijkste bewoners van kasteel Biljoen was wel Johan Frederik Willem van Spaen (1746-1827). Omdat hij zeer geïnteresseerd was in tuinarchitectuur, liet hij een groot landschappelijk park aanleggen, toen ook Overhagen en Beekhuizen nog tot het landgoed behoorden. Het park strekte zich uit vanaf de Veluwse heuvelrug tot vrijwel aan de boorden van de IJssel. Verschillende tuinarchitecten, w.o. de befaamde Zocher, hebben aan de totstandkoming van dit park meegewerkt. De aanleg heeft vele tientallen jaren geduurd.

In 1848 vererfde het kasteel op Johan, baron van Hardenbroek. Deze verkoopt het nog geen vijfentwintig jaar later al (in 1872) aan de familie Lüps, welke familie het kasteel nog steeds in eigendom heeft.
Een van de bekendste bewoners van het kasteel Biljoen was de weduwe van Koning Willem II, Anna Paulowna, die er in de jaren 1849-1850 heeft gewoond.

Er is een sage over Biljoen bekend, die gaat over de dochter van de heer van Velp, mooi An. Zij had een verhouding met de jonker van Biljoen en werd door hem ontvoerd, maar door één of andere omstandigheid raakte mooi An in de vijver van Biljoen en verdronk. Sinds die gebeurtenis verschijnt mooi An van tijd tot tijd op feestjes en klampt willige mannen aan om hen hetzelfde lot te laten ondergaan wat haar zelf was overkomen.

In februari 1978 was er nog sprake van een brand in het koetshuis van Biljoen, een gebeurtenis waarbij nog twee gewonden vielen. De materiële schade viel achteraf nogal mee, omdat de brandweer goed werk geleverd had.

Het kasteel staat aan de oostkant van het dorp Velp. Het is bewoond; daarom is het kasteel Biljoen niet toegankelijk. Wel is het park terzijde van het kasteel overdag toegankelijk. Van daaruit en vanaf de weg is het kasteel goed zichtbaar.

Bron: http://www.absolutefacts.nl