Kastelen & Vestingsteden

Een jumelage of verbroedering tussen twee steden kennen we al, maar het feit dat twee kastelen gaan ‘twinnen’ is compleet nieuw. Het Vlaamse kasteel Ooidonk in Bachte-Maria-Leerne en het Schotse Duns Castle, in Duns, ten zuidoosten van Edinburgh, gaan ter gelegenheid van de Schotse Dagen van 20 en 21 augustus samen in zee. Het is de bedoeling dat de kastelen elkaar in de picture zetten, samen initiatieven nemen en promotie voeren voor elkaars streek.

Beide kastelen hebben een heel eigen karakter. Ooidonk is in renaissancestijl opgetrokken, Duns daarentegen is neogotiek. Maar ze kunnen beide terugblikken op een bewogen geschiedenis. Beide kastelen zijn sinds eeuwen in het bezit van eenzelfde familie en beide worden nog steeds door een lid van die familie bewoond. Het is in de twee gevallen aan de inzet van die families te danken dat deze ‘parels’ bewaard gebleven zijn. Meer nog: beide kastelen hebben hun ‘Schotse Dagen’ in augustus, al heet het dan in Schotland ‘Highland Games’

Twin Castles op 20 augustus

Het project ‘Twin Castles’ kwam tot stand op initiatief van vzw Schotse Dagen Ooidonk. Het wisselen van de vlaggen door graaf t’ Kint de Roodenbeke en Mr Alick Hay zal plaats hebben tijdens de Schotse Dagen in Ooidonk op 20 augustus om 15.30 uur. Dezelfde plechtigheid gebeurt dan bij Duns Castle tijdens het eerste weekend van augustus 2012, ter gelegenheid van de Duns Highland Games.

Kasteel Ooidonk

Kasteel Ooidonk in Bachte-Maria-Leerne ontstond in de 12e eeuw uit een boerderij die in de 14e eeuw tot versterkte waterburcht werd omgebouwd. Het kasteel was meermaals verwikkeld in stedelijke conflicten in de 14e en 15e eeuw en werd verwoest in 1491. De gerestaureerde versie onderging hetzelfde lot door een brand in1579. De ruïnes kwamen in het bezit van Maarten della Faille die het kasteel in renaissancestijl liet heropbouwen. In de 16e eeuw woonde Filips van Montmorency op het kasteel. Die is beter gekend als graaf Hoorn, die in 1568 in Brussel werd onthoofd door de Spanjaarden

In 1864 kwam het kasteel in handen van graaf Henri t'Kint de Roodenbeke en het bleef sindsdien in de familie, die het kasteel uitbreidde, zonder afbreuk te doen aan de speelse renaissancestijl.

Het kasteel werd gemoderniseerd in 1870 zonder afbreuk te doen aan de originele renaissancestijl en vanaf 1958 opengesteld voor het publiek. Het buitenaanzicht, vooral de torens, de trapgevels en de vele schoorstenen doen sterk denken aan de kastelen van de Loire. Het interieur is zeer rijk gevuld met kostbare meubels, zilverwerk, schilderijen en familieportretten.

De huidige eigenaar en bewoner is graaf Juan t'Kint de Roodenbeke. Het kasteel werd in 1944 beschermd als monument. In 1980 werden ook enkele omliggende gebouwen mee beschermd. Dat gebeurde in 1995 ook het kasteeldomein.

Kasteel Ooidonk is open voor publiek van 1 april tot 15 september, het omliggende park (Franse tuinen) is het gehele jaar te bezichtigen. Op het domein worden soms openluchttentoonstellingen gehouden.

Kasteel Ooidonk, Ooidonkdreef, 9800 Bachte-Maria-Leerne - www.ooidonk.be

Duns Castle

In de 14e eeuw werden langs de Schotse grens met Engeland en in de Borders ‘torenhuizen’ gebouwd, bedoeld als uitkijkpost, met vuurkorven op het dak, en als woonplaats voor belangrijke personen. Duns Castle is gebouwd rond een van deze ‘pele towers’, zoals ze werden genoemd. De graaf van Moray kreeg het torenhuis als geschenk van de Schotse koning Robert the Bruce. Het intussen uitgebreide kasteel speelde een belangrijke rol, als zetel van Generaal Leslie, tijdens de opstand van de Schotse Covenanters tegen de Engelse koning Charles I in 1639.

De graaf van Tweeddale kocht het gebouw in 1696 voor zijn zoon William Hay of Drummelzier. Van die dag af bleef het kasteel in het bezit van de familie Hay die het ook onafgebroken bewoonde. De eerste Mrs. Hay of Duns Castle, de vrouw van William, was een afstammelinge van Mary Seton, één van de vier Mary’s die Mary Queen of Scots op haar reizen begeleidden. Het huis kent dus een sterke band met het Schotse koningshuis de Stuarts.

Tussen 1818 en 1822 breidden Hays het kasteel verder uit en herbouwden bepaalde delen. Ze kozen daarbij voor neogotiek, waarbij details uit oude kathedralen en kastelen werden ‘geleend’. Ze konden daarbij rekenen op de genialiteit van de beroemde architect James Gillespie Graham die de werken begeleidde.

Duns Castle speelde o.a. de rol van Balmoral Castle in de film ‘Mrs Brown’ met Dame Judi Dench en Billy Connolly en was het decor voor de tv film ‘Princess in Love’ van CBS. Heel wat beroemdheden verbleven in Duns Castle, zoals Shirley Bassey en Ivana Trump. Ex-Liverpool speler Robbie Fowler nam er Kerrie Ann Hannon tot vrouw.

Het kasteel, in een prachtig natuurdomein van 1800 hectare, wordt nu bewoond door Aline en Alick Hay. Het kasteel zelf is niet open voor het publiek, maar heeft wel twaalf kamers te huur, zodat men er eventjes als kasteelheer of -dame kan leven. Dineren gebeurt altijd in gezelschap van Alexander en Aline Hay, in de indrukwekkende ‘dining hall’, met schitterende houten lambrisering en geschilderde familieportretten vol geschiedenis. De geest van Alexander Hay, die in 1815 sneuvelde tijdens de slag bij Waterloo, kan er blijkbaar nog steeds geen rust vinden. Hij is meermaals gezien, dolend door het kasteel.

Het eerste weekend van augustus hebben in de tuinen van Duns Castle de ‘Duns Highland Games’ plaats, net als de Schotse Dagen in kasteel Ooidonk.

Duns Castle, Duns, Berwickshire TD11 3NW – Scotland - www.dunscastle.co.uk