Kastelen & Vestingsteden

 Kasteel Keppel is Landgoed van het Jaar 2011. Het kasteel is dit geworden binnen het project 'Van luchtkasteel tot dassenburcht' van de organisatie SME Advies uit Utrecht. Dat is bekend geworden op een bijeenkomst van alle 75 landgoederen die deelnemen aan dat project.

De drie genomineerde landgoederen hielden zaterdag een presentatie, waarna de aanwezigen mochten stemmen op hun favoriet. Kasteel Keppel won uiteindelijk met twee stemmen verschil. Het kreeg als winnaar niet alleen de eer, maar ook een plaquette als aandenken, een perenboom en een bedrag van 250 euro om aan het project te besteden.

'Van luchtkasteel tot dassenburcht' is een project op 75 landgoederen door heel Nederland, waarbij basisschoolkinderen uitleg krijgen over lokale natuur en cultuur. Dit gebeurt met buitenlessen op en om de landgoederen en de eventuele bijbehorende kastelen.

Het is de vierde keer dat de prijs is uitgereikt. De andere genomineerden waren De Oldenhof in Vollenhove en Beekzicht in Voorst (Gld).

Ligging kasteel Keppel

In het centrum van Laag-Keppel, rechts van het kruispunt in de weg van Doesburg naar Doetinchem met de weg van Hummelo naar Wehl, ligt kasteel Keppel. Het kasteel wordt nog steeds bewoond en is daarom in principe niet te bezichtigen. Van tijd tot tijd zijn er speciale rondleidingen, meestal georganiseerd door een kastelenvereniging.

Middeleeuws kasteel

Kasteel Keppel geldt als één van de mooiste middeleeuwse kastelen van Gelderland. Het kasteel ligt op een eiland, dat wordt gevormd door twee takken van de Oude IJssel. De Oude IJssel is een riviertje dat zijn loop begint in Duitsland en tussen het kasteel Anholt in Duitsland en het Huis Het Landfort in Gendringen de Achterhoek binnenkomt. Bij Doesburg mondt de Oude IJssel uit in de IJssel.

Heren van Keppel

Het eerste kasteel van de Heren van Keppel lag waarschijnlijk enkele kilometers westelijker aan de Oude IJssel, ook tussen de twee Oude IJsseltakken. Daar heeft in het begin van de middeleeuwen een ronde burcht gestaan. De oorspronkelijke plaats wordt het Hommeke genoemd. Zekerheid hieromtrent is er echter niet; grondsporen zijn door grondverbetering helaas verdwenen.

Roderick van Voorst

Een voorloper van het huidige kasteel Keppel was zeer waarschijnlijk gebouwd in het begin van de veertiende eeuw, kort nadat de Keppelse erfdochter trouwde met Roderick van Voorst, waardoor alle Keppelse goederen in het geslacht van Voorst kwamen. Een zoon van dit echtpaar, Sweder van Voorst, kwam in een ernstig conflict met de bisschop van Utrecht. Na een beleg in 1362 van enkele maanden slaagden de troepen van de bisschop er in kasteel Keppel te verwoesten. Vermoedelijk heeft dezelfde Sweder na deze verwoesting het huidige kasteel Keppel herbouwd.

Verbouwingen

Het was niet de laatste keer dat kasteel Keppel werd verwoest, want ook in het begin van de zestiende eeuw was het raak.Tijdens de oorlog tussen Gelre en Bourgondië werd kasteel Keppel verschillende malen belegerd. In 1510 werd het kasteel bij de zoveelste belegering in de as gelegd. Maar ook toen werd kasteel Keppel weer herbouwd. Door de verbouwingen was kasteel Keppel rond 1600 een kasteel in renaissancestijl geworden, dat gezien mocht worden. In 1750 werd het kasteel uitgebreid door verlenging van de zuidelijke zijvleugel en enkele tientallen jaren later werd de achtergevel opgetrokken, waardoor de binnenplaats geheel werd ingebouwd.
Oorspronkelijk bezat kasteel Keppel twee bouwhuizen. Het westelijke bouwhuis is echter verdwenen tijdens een nieuwe parkaanleg, maar het oostelijke, zestiende eeuwse bouwhuis staat er nog steeds. Tegen dit bouwhuis is een torentje gebouwd, de zogenaamde Dieventoren.

Keppel is schitterend ingericht

Kasteel Keppel is nu een vrijwel vierkant gebouw van ruim 30 bij 30 meter. Het is geheel omgracht. Op de noordwestelijke hoek staat de oudste toren op de fundamenten van de oorspronkelijke donjon. Links daarvan is de entreetoren gebouwd, die enkele meters voor de voorgevel uitsteekt. Kasteel Keppel is schitterend ingericht. In de hal bevindt zich een fraaie trap met een bijzonder bewerkte trapleuning. De grote zaal heeft een indrukwekkende schouw, waarboven het portret van Adriaan Werner van Pallandt de bezoeker beschouwend aankijkt. In de grote zaal zijn nog vele andere familieportretten aanwezig.

Bewoners

Na de familie Van Voorst kwam het kasteel Keppel in handen van de Van Rechterens. In het begin van de zestiende eeuw kwam de familie Van Pallandt in Keppel voor het voetlicht. Door het huwelijk van de oudste dochter van Frederik van Rechteren, Elisabeth, met Johan van Pallandt, werd deze laatste familie eigenaar van het kasteel. En dat bleef Keppel tot 1962, hoewel het nog wel eens vererfde naar een andere tak. Om de toekomst van kasteel en park veilig te stellen werd het landgoed in 1962 ondergebracht in de Pallandt van Keppelstichting.
Kasteel Keppel wordt nog steeds particulier bewoond door afstammelingen van de oorspronkelijke eigenaren Van Voorst-Van Keppel. Het lijkt een sprookje, maar blijkens een artikel in een ochtendblad, moeten de huidige bewoners de handen uit de mouwen steken, om het kasteel en het omringende park in goede conditie te houden.